Araç ÖTV’si Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Türkiye’de otomobil fiyatlarını belirleyen en kritik unsur Özel Tüketim Vergisi’dir (ÖTV). Motorlu taşıtlarda uygulanan ÖTV, aracın vergisiz fiyatına göre hesaplanır ve motor hacmi, araç türü, yakıt tipi gibi özelliklere bağlı olarak farklı oranlarda uygulanır.
ÖTV Oranları
2025 yılı itibarıyla binek otomobillerde ÖTV oranları %25 ile %220 arasında değişmektedir. Bu oranı belirleyen temel kriterler:
Motor hacmi (cc cinsinden)
Araç fiyatı (vergisiz matrah)
Yakıt türü (benzin, dizel, hibrit, elektrikli)
Küçük motorlu ve vergisiz fiyatı düşük araçlarda ÖTV oranı daha düşük seviyelerde uygulanırken, motor hacmi ve fiyat arttıkça oran da yükselmektedir. Elektrikli ve hibrit araçlar içinse ayrıca özel oranlar belirlenmiştir.
ÖTV Hesaplama Adımları
Aracın vergisiz fiyatı (matrah) belirlenir.
Bu matrah için geçerli olan ÖTV oranı bulunur.
ÖTV Tutarı = Vergisiz Fiyat × ÖTV Oranı formülüyle hesaplanır.
Elde edilen ÖTV tutarı aracın vergisiz fiyatına eklenir.
Bu noktada aracın satış fiyatı için ayrıca Katma Değer Vergisi (KDV) de devreye girer, ancak ÖTV kendi başına yalnızca vergisiz fiyat üzerinden hesaplanan bu tutarı ifade eder.
Örnek ÖTV Hesaplaması
Vergisiz fiyatı 100.000 TL olan, motor hacmi 1600 cc altında bir otomobil için ÖTV oranının %45 olduğunu varsayalım:
ÖTV = 100.000 × 0,45 = 45.000 TL
Vergisiz fiyat + ÖTV = 145.000 TL
Bu hesaplama sadece ÖTV’yi göstermektedir. Üzerine KDV eklendiğinde aracın nihai satış fiyatı ortaya çıkar.
ÖTV Muafiyeti ve İndirimleri
Türkiye’de bazı özel durumlarda araç alımlarında ÖTV muafiyeti uygulanır. Özellikle %90 ve üzeri engel oranına sahip bireyler, araç satın alırken ÖTV ödemekten muaf tutulur. Daha düşük oranlarda ise kısmi indirimlerden yararlanmak mümkündür.